Vanuit de Coronacrisis ontstond als idee van een leek voor nieuwe Global Climate projecten, om rondom intensieve varkenshouderij, graslanden (die op diverse bodems zijn te vinden, zoals veen, veldpodzolgrond, zandgrond, etc.) om te zetten in bos, waarin varkens kunnen worden gehouden. Intensieve gesprekken vonden plaats gedurende laatste ‘thuisblijf’-maanden met diverse experts. Waarover onder andere? Nou, als experts verwonderen wij ons over de lage waterstanden in tijden van overschot dat langsstroomt, waarom kan dat niet (beter) worden vastgehouden? Onze experts verwonderen zich er ook over dat door toevoegingen van organische stof aan bodem er veel kan worden hersteld, dat zij noemen, duw in de richting van circulaire/kringloop-landbouw. En wellicht als verwondering voor de leek meest triviaal…, varkens zijn familie van de everzwijn, niet waar?… waarom leven die dan niet óók in een bos? Het lijkt ons wel wat, zeker voor het dierenwelzijn, niet uit het oog verliezend dat het om agrarische teelt zal blijven gaan. Maar teelt blijkt voor alles een nieuwe insteek te kunnen hebben. Onze experts denken samen met ons mee dat boeren geholpen kunnen worden aan nieuwe verdienmodellen. En certificering vanuit onverwachte hoek zou daarbij wel eens kunnen gaan helpen. Hoe mooi zal deze samenwerking met de leek kunnen gaan worden? Wij hopen op een goede!

Idee van de leek als bron van inspiratie

Op terreinen met graslanden is het eerste idee van de leek om naar Engels systeem varkens buiten te houden. Veel minder intensief, met veel minder capaciteit, zal volgens biologische landbouw en Nederlandse SKAL-certificering het varken recht om te leven krijgen. Daarbovenop zal het milieu, de bodem én de biodiversiteit tot herstel en wasdom kunnen komen. En door te certificeren voor reductie van CO2 uitstoot (in de bodem het verlies van koolstof compenseren, naast opslag van CO2), zal er een additioneel verdienmodel kunnen gaan ontstaan.  

Zonder krachtvoer laten opgroeien van de biggen tot 25 kg lichaamsgewicht, in buitenhokjes door mama zeug, is een zegen voor de big en zeug. De uitwerpselen van de varkens komen dan terecht in de bodem, dat zal zorgen voor natuurlijke recirculatie van organische stof. Door de terreinen te laten verwilderen, zal er een bos ontstaan. En door het combineren van verschillende tussen de bomen geplante gewassen die nuttig zijn voor de varkens om te eten – een balans van fruitbomen, aardappelen, snij-mais, soja, luzerne, klaver of zelfs suikerbieten – wordt het zogenaamde Balans Bos een bron die twee doelen dient: 

1. Verbouwen van voedsel, voor op de eerste plaats de primaire bewoners en daarna de mens, die verzamelt;
2. Het natuurlijk-CO2-uit-de-lucht-halen.

Om te beginnen met het tweede doel, waarmee de meest ervaring is vanuit Global Climate, zal natuurlijk-CO2-uit-de-lucht-halen enerzijds worden bereikt door natuurlijk – en door de mens geholpen – herstel van bodem. Dit komt door recirculatie van organische stof (de vorm van grondverbeteraar) en ook kan het door het idee van een handje te helpen met voorkomen van verdergaande bodem mineralisatie, door ophogen van de waterstand, tot maaiveldhoogte, soms ietsje meer, om de varkens zo nu en dan óók eens in modderpoelen te kunnen laten zwemmen. Da’s namelijk hun natuurlijke douche… Wel even opletten in het ontwerp dat er geen methaangas ontstaat!  Anderzijds zal door de groei van het Balans Bos koolstof worden vastgelegd. Deze koolstofvastlegging doet groei natuurlijk door CO2 uit de lucht te halen.

Certificering

En beide processen zullen kunnen worden gekoppeld aan de sinds begin 2020 aangelegde certificering van Gold Standard, onder het zogenaamde SOC Framework Methodology, waarmee Carbon Credits zullen worden gegenereerd. Experts berekenen dat elk hectare Balans Bos 30 Carbon Credits per jaar genereert voor het compenseren van jaarlijks verlies door mineralisatie en door de koolstofvastlegging. Terreinen met graslanden à 6 ha leveren dan alleen al met inkomsten uit verkoop van deze Carbon Credits (op de Global Climate markt in eerste helft van 2020) een opbrengst tot zo’n 5.000 euro per jaar op. In partnership zal worden gewerkt aan een totaalomvang van 500 ha, verdeeld over België en Nederland. Als start-investering schatten onze experts per zo’n dergelijke bundeling van projecten als deze, naar schatting tussen 1,5 en 2,0 miljoen euro als begroting nodig te hebben, voor o.a. opstal, bouw + installaties, jonge aanplant en certificering. Dit is nog maar een ‘rule of thumb’ voor dit idee als project. Door de flexibele opzet van de certificering (in SOC Activity Modules), is voor elk stuk land een eigen opzet en uitvoering  te kiezen, projecten A, B, C, D, etc, en combinaties. Alvast in het ontwerp is door de leek beoogd om in België met de outdoor varkenshouderij in eigen beheer snel te willen gaan starten. Eerst maar eens verder met onderzoeken van de haalbaarheid voor bereiken van certificering van de UN SDGs. Tot op heden is dat nog niet onmogelijk gebleken.  

UN SDGs

Waaraan deze projecten zullen bijdragen zijn o.a. van de UN SDG Duurzame doelenlijst (United Nations Sustainable Development Goals): doel 15 – Life on Land, doel 12 – Responsible Consumption & Production en doel 13 – Climate Action. En bovendien door het project te doen: doel 17 – Partnerships for the Goals. En zo helpt door samenwerking de verbetering van natuur, de natuur!

Omslagfoto, met dank aan www.boereninhetbos.nl